کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت برای رامین کاظمی کلجاهی محفوظ است.

برخی از رسانه های نوین

* وب سایت، پورتال

وب سایت یا سایت چیست؟

با توجه به اینکه هر روز سایت‌های مختلفی را می‌بینیم، تعریف خاصی از سایت در ذهن ما نقش بسته است. در این تعریف سایت، سری صفحاتی است که به هم متصل شده‌اند و دارای نام یکسانی هستند (دامین) و دارای زیر شاخه‌هایی هستند که همه آنها دارای یک صفحه اصلی هستند که دسترسی به همه صفحات دیگر از آنجا آغاز می‌شود.

در تعریف دیگر، وب سایت به مجموعه‌ تعدادی از صفحات وب متصل به هم که اغلب شامل یک صفحه اصلی هستند و معمولا روی یک سرور قرار دارند و به عنوان مجموعه‌ای از اطلاعات توسط یک فرد، گروه یا سازمان تهیه و نگهداری می‌شود، اطلاق می‌گردد. وب سایت معمولا انبوهی از اطلاعات را در قالب متن، تصویر، صدا، و فیلم در اختیار بیننده قرار می‌دهد. وب سایت می‌تواند محلی برای تجارت و عرضه محصولات، رزومه و معرفی توانایی‌های شما، نمونه کار و حتی محلی برای نوشته‌ها، تحقیقات، مقالات و آنچه مخاطبین را به سوی خود جذب می‌کند، باشد. پس می‌توان گفت وب سایت یک رسانه است.

تفاوت بین سایت و پورتال

تفاوت‌های اساسی، میان یک وب‌سایت و یک پورتال وجود دارد. مهم‌ترین این موارد بدین شرح می‌باشد:

  • پورتال به صورت دروازه ورود به یک بانک اطلاعاتی است. آنچه که مهم است، آن است که پورتال همواره ما را به سایت‌ها یا پورتال‌های دیگر راهنمایی می‌کند و به خودی خود تنها یک راهنما است. برای همین است که در بعضی از موارد به پورتال‌ها،Internet Yellow Pages می‌گوییم. درحالی‌که یک وب‌سایت می‌تواند حاوی مقدار زیادی اطلاعات باشد که فقط بر روی آن سایت قابل دسترسی است. ممکن است، وب‌سایت از امکاناتی مشابه یک پورتال برای جستجو و مدیریت داده‌ها استفاده نماید، اما آنچه که مهم است آن است که این داده‌ها عموما بر روی پایگاه داده‌های خود سایت قرار دارند.
  • پورتال عموما حاوی مطالبی است که جنبه اطلاعات عمومی دارد. داده‌هایی که از منابع مختلف بر روی یک پورتال جمع آوری می‌شوند، معمولا دارای پراکندگی فراوانی هستند. به همین علت، در بسیاری از پورتال‌ها، ابزارهایی مانند Directory قرار داده می‌شود تا این اطلاعات را طبقه‌بندی نماید. از سوی دیگر داده‌های قرار داده شده بر روی یک وب‌سایت، اولا- از منابع محدودتری تامین می‌شوند و ثانیا- دارای پراکندگی زیادی نبوده، حول یک محور و موضوع مشخص دور می‌زند و به اصطلاح تخصصی‌تر هستند.
  • پورتال یک سیستم کاربر محور است. به این معنی که تمام امکانات پورتال بر این اساس پیش‌بینی شده است تا جوابگوی نیازهای کاربران با سلایق، علاقمندی‌ها، سنین و رده‌های کاری متفاوت باشد. امکاناتی مثل پست الکترونیکی، Chat، انجمن‌های اینترنتی و ... همه برای آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نماید. در حالیکه یک وب سایت، یک سیستم Subjective یا موضوع‌محور است. درست است در هر وب سایت، امکاناتی برای کاربران مختلف پیش‌بینی می‌شود، اما باید به این نکته توجه داشت که کاربری که با یک وب‌سایت کار می‌کند باید به شکلی به موضوع وب سایت مرتبط یا علاقمند باشد.
  • یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تفاوت بین پورتال و وب سایت جنبه اقتصادی آن است. پورتال‌ها عموما برای کسب درآمد ساخته شده‌اند. بیشتر پورتال‌ها درآمدهای خود را از طریق تبلیغات کسب می‌نمایند.

-------------------------------------------------------------------

* وبلاگ

وبلاگ چیست؟

وبلاگ (Weblog) ترکیبی است از دو کلمه  Webبه معنای شبکه جهانی و log به معنای گزارش روزانه یا روزنوشت) است که یک صفحه شخصی یا گروهی است که به‌صورت روزانه یا چند وقت یکبار با مطالب جدید بروز می‌شود.

وبلاگ با اینکه رسانه‌ای نوظهور می‌باشد ولی انقلابی در عرصه اینترنت بپا نموده است. و این به دلیل خصوصیت‌هایی است یک وبلاگ دارد. از همه مهم‌تر رایگان بودن آن است و همچنین کار با آن بسیار ساده و راحت می‌باشد و احتیاج به تخصص و دانش خاصی ندارد برای همین هر روز افراد بیشتری را می‌بینید که وبلاگ‌نویسی روی می‌آورند.

استقبال از وبلاگ در بین ایرانیان و فارسی زبانان بسیار گسترده است. بخشی از این وبلاگ‌ها به خاطرات شخصی و اتفاقات روزانه افراد می‌پردازد و بعضی دیگر در زمینه‌های تخصصی و یا سیاسی مطلب می‌نویسند. یک از جذابیت‌های وبلاگ، تعاملی یا دوسویه بودن آن است یعنی خوانندگان مطالب می‌توانند نظراتشان را در خصوص هر مطلب، ارائه دهند.

تفاوت‌ها و تشابه‌های وب‌سایت و وبلاگ:

در نگاه اول، وب‌سایت و وبلاگ شبیه هم به نظر می‌رسند، اما دقیق‌تر که می‌شویم تفاوت‌های زیادی را بین این دو می‌بینیم. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها و تشابه‌ها خواهیم پرداخت.

 

وجه تشابه وب‌سایت و وبلاگ:

1- هردو جایگاهی در فضای سایبری (Cyberspace) هستند و URL منحصر به فردی دارند.

2- هر دو به عنوان رسانه برای انتشار اطلاعات و داده‌ها در فضای سایبری به کار می‌روند.

3- محتوای هر دو اطلاعات است و کارکرد اطلاع‌رسانی دارند.

4- وبلاگ هم نوعی وب‌سایت است.

تفاوت‌های وب‌سایت و وبلاگ:

1- وب سایت‌ها عمدتا رسمی هستند، اما وبلاگ‌ها عمدتا (یا به کلی) شخصی‌اند.

2- به روز کردن وب سایت‌ها نسبت به وبلاگ‌ها، نیازمند وقت بیشتری است.

3- وب‌سایت‌ها از نظر طراحی ساختار پیچیده‌ای دارند، در حالی که وبلاگ‌ها ساده‌ترند.

4- وب‌سایت‌ها به موضوعات خاصی می‌پردازند، در حالی‌که وبلاگ‌ها تمام وقایع ریز و درشت را پوشش می‌دهند.

5- گفتمان حاکم بر وب‌سایت‌ها رسمی است، ولی وبلاگ‌ها گفتمانی غیر رسمی دارند.

6- وب سایت‌ها برای مالکانشان هزینه‌ی اقتصادی دارند، در حالی که بیشتر وبلاگ‌ها برای بلاگرها رایگان هستند و از سرویس رایگان یک سرویس دهنده استفاده می کنند.

7- در وب سایت‌ها می‌توان صحبت از محدودیت و سانسور کرد، در حالی که وبلاگ‌ها از این نظر بسیار آزادتردند.

8- وب‌سایت‌ها گرایش به سکون و نظم و وبلاگ‌ها گرایش به پویایی و بی‌نظمی دارند.

9- راه اندازی وب‌سایت‌ها نسبت به وبلاگ‌ها به زمان بیشتری احتیاج دارد.

10- وب‌سایت‌ها نمود عقلانیت و وبلاگ‌ها نمود احساس‌اند.

11- به روزرسانی در وب سایت بیشتر به شکل ایجاد صفحات جدید و در وبلاگ به صورت تولید محتوا صورت می‌گیرد.

12- به روزرسانی وب‌سایت‌ها مخصوص افراد حرفه‌ای است، در حالی که بلاگرها بدون دانش فنی وبلاگ‌های خود را به روز می‌کنند.

13- وب‌سایت‌ها محل مناسبی برای شکل‌گیری گروه‌ها و اجتماعات مجازی نیستند، برعکس، وبلاگ‌ها محیط مناسبی برای این منظورند.

14- سادگی وجه مشخصه بلاگ است. در یک وب سایت شاید پیچیدگی صفحات و نحوه ردیف کردن مطالب کمی شما را سر در گم ‌کند. اما در مقابل بلاگ بسیار ساده است. در واقع هرگاه شخصی به این نتیجه برسد که مطلبی برای نوشتن دارد و آن مطلب ممکن است برای دیگران مفید یا جالب باشد می‌تواند به وبلاگ‌نویسی بپردازد.

15- کنترل وب‌سایت‌ها در اختیار مالکان آن است، ولی بلاگرها کنترل جزیی بر وبلاگ دارند. در واقع کنترل آنها تابع یک کنترل بزرگ‌تر توسط صاحبان Domain  و مدیران کلان سرویس دهنده وبلاگ است.(البته این مورد برای وبلاگ‌هایی که مالکیتDomain  آنها شخصی است، صدق نمی‌کند).

16- در وب‌سایت شما فضایی را خریداری می‌کنید و می‌توانید فایل‌ها و عکس‌ها و .. را روی آن آپلود کنید اما در بیشتر سرویس دهندگان وبلاگ شما فضایی برای آپلود عکس‌ها ندارید و باید از فضاهای مجازی استفاده کرد.

17- در سایت شما دستتان برای هر کاری باز می‌باشد و می‌توانید طبق هر فناوری و هر نوع طراحی کار کنید ولی در وبلاگ محدودیت وجود دارد.

18- در سایت شما می‌توانید صفحات مختلف به تعداد موردنظر داشته باشید، اما در وبلاگ تعداد صفحات (استاتیک) محدودیت دارند.

19- ترافیک بالای وبلاگ ها و کندی سرویس‌های آن یکی از معایب آن نسبت به سایت است.

20- محتوای وب سایت‌ها در درون صفحات نسبتا زیادی قرار دارد. برعکس، محتوای وبلاگ‌ها عمدتا در صفحه‌ی اول و قابل مشاهده متمرکزند.

-------------------------------------------------------------------

* رسانه های آموزشی

LMS چیست؟

سیستم‌های مدیریت یادگیری یا همان LMS ها را می‌توان به عنوان یک رسانه آموزشی دانست. در این سیستم‌ها با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی مانند اینترنت و سیستم‌های چند رسانه‌ای، به عنوان ابزارهایی جهت بهبود کیفیت آموزش و فراگیری استفاده می‌شود و از طریق ارائه تسهیلاتی جهت دسترسی آسان به منابع و خدمات آموزشی و نیز فراهم نمودن سازوکارهایی چون تعامل و همکاری از راه دور، امکان بهره‌برداری هرچه بیشتر از امکانات موجود را  مهیا می‌سازد.

 

ویژگی‌ها و خصوصیات LMS:

  • هدایت افراد در مجموعه دروس(کلاس درس مجازی، برخط و ...)
  • مدیریت ثبت نام و ذخیره اطلاعات
  • مدیریت همزمان مولفه های مختلف درگیر در آموزش
  • مدیریت منابع آموزشی و ارائه آنها
  • مدیریت سطوح دسترسی و مسائل امنیتی
  • ذخیره پیشرفت و نحوه عمل دانشجویان
  • مدیریت تعاملات
  • و سیستم مدیریت انواع الگوهای آموزشی

سیستم مدیریت محتوای آموزشی(LCMS):

  • LCMS یک سیستم مدیریت دانش می‌باشد که امکان جمع آوری اطلاعات در اشکال و قالب‌های گوناگون، نگهداری آن ها در انباره ها و به اشتراک گذاردن، دوباره استفاده کردن، مدیریت Modularity بسته‌بندی آن ها به صورتی که امکان و نمایش آن‌ها به صورت یک درس آموزشی وجود داشته باشد.
  • این سیستم، مدیریت اشیاء آموزشی که در انباره‌های آموزشی وجود دارند را بر عهده دارد.

اشیاء در محتوای آموزشی:

  • یک شی آموزشی یک ماژول پایه محسوب می‌شود که از آن کل درس ساخته می‌شود.
  • یک کلیپ فیلم یا انیمیشن یا صدا، یک صفحه متن، Assetنامیده می‌شود.

 

قابلیت های یک سیستم LCMS:

  • مدیریت Asset ها
  • جستجو روی محتویات آموزشی
  • مدیریت حذف، اضافه و جایگزین اشیاء آموزشی
  • کمک به تهیه محتویات آموزشی
  • ترکیب اشیاء به منظور تولید یک درس الکترونیکی
  • امکان ارائه محتوا در رسانه های مختلف
  • مدیریت نسخه های مختلف آموزشی
  • امکان تعریف یک سناریو و جریان کاری روی محتوای آموزشی
  • امکان تعریف نامحدود و سلسله مراتبی از اشیاء آموزشی

کلاس مجازی (Virtual Class) چیست؟

شاید بتوان گفت مهم‌ترین مزیت کلاس‌های حضوری و به شیوه سنتی ارتباط رودررو و مستقیم ارائه‌کننده (یا همان مدرس) و مخاطب می‌باشد در این حالت تعامل بین این دو زیاد بوده و مفاهیم آموزشی با کیفیت مناسب به مخاطب منتقل می‌شود. در سیستم‌های آموزش مجازی نیز می‌بایست تاحدودی این تعامل زنده بین ارائه کننده و مخاطب ایجاد گردد. سامانه کلاس مجازی(Virtual Class ) سیستمی است که تا حدود زیادی کلاس حضوری را برای مخاطبان مجازی شبیه‌سازی می‌کند. در این سیستم مخاطبان در یک کلاس مجازی حضور داشته و به صورت زنده (online) تدریس استاد یا همان ارائه دهنده را از طریق وایت برد الکترونیکی دریافت نموده هم‌زمان صدای ارائه دهنده را شنیده و تصویر زنده وی را دریافت می‌نمایند. از طریق محیط گفتگوی متنی با ارائه دهنده و یا سایر مخاطبان ارتباط داشته باشند. هر زمان که ارائه دهنده تمایل داشته باشد می‌تواند مدیریت کامل کلاس را در اختیار مخاطب خاصی قرار دهد. با مطالعه امکانات سامانه کلاس مجازی به راحتی روشن می شود که وجود این سیستم در کنار سایر سیستم‌های یادگیری الکترونیکی از مهمترین نیازهای سیستم‌های آموزش مجازی می باشد.

برخی از امکانات کلاس مجازی:

  • ارائه امکانات کامل در کلاس‌های مجازی مانند: وایت برد، محیط گفتگوی متنی، ارائه تصویر زنده ارائه کننده و فراگیران
  • ارائه صدای زنده مدرس به هنگام تدریس
  • به اشتراک گذاری تصاویر، فایلهای pdf، powerpoint و word لازم برای تدریس
  • به اشتراک گذاری صفحه مانیتور مدرس و کاربران و کنترل از راه دور
  • امکان کنترل دسترسی کاربران به امکانات محتلف کلاس مجازی توسط مدرس دوره
  • امکان تنظیم نوع کلاس مجازی متناسب با سرعت دسترسی کاربران
  • امکان ضبط کلاس برای استفاده دوباره
  • امکان ذخیره در حین تدریس مطالب مدرس یا ارائه کننده برای استفاده مجدد در تدریس
  • امکان ارائه کنفرانس کلاسی توسط مخاطبین یا فراگیران
  • تدریس آسان مدرس در وایت برد همانند کلاس حضوری

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* IPTV

IPTV چیست ؟

به ارسال و پخش برنامه‌های تلویزیونی برای مشترکان از طریق زیرساخت باند پهن توسط پروتکل اینترنت IP-TV گفته می‌شود. این سرویس معمولاً با سرویس‌های دیگری مانند ویدئو بر طبق تقاضا و تلفن اینترنتی و اینترنت پرسرعت، در قالب یک" بسته" به مشترکان ارائه می‌شود.

به عبارت دیگرIPTV  سیستمی را تعریف می‌کند که با استفاده از پروتکل اینترنت و از طریق اتصالات باند پهن برنامه‌های تلویزیونی را در خانه‌ها پخش می‌کند و برخورداری از آن نیازمند داشتن اشتراک و یک دستگاه IPTV است.

همانند VOIP که انتقال صدا را شامل می‌گردد، IPTV به انتقال اطلاعات ویدیویی در شبکه اینترنت به صورت بسته های اطلاعاتی اطلاق می گردد. این اطلاعات سپس می توانند بر روی یک سرور ذخیره شوند و بعد از آنجا از طریق ADSL یا کابل به کامپیوترهای مورد نظر یا مستقیما به جعبه‌های set-top ویژه فرستاده شوند.

این تکنولوژی جدید در دنیا به دو شیوه ارایه می‌شود:

الف - اینترنت محور

در این حالت مؤسسات تلویزیونی، ضمن قراردادن برنامه‌هایشان بر روی آنتن به کاربران خود این اجازه را می‌دهند که از طریق اتصال به اینترنت قادر باشند تا حدی در برنامه دخل و تصرف و آنچه را می‌خواهند دریافت کنند.برای این کار صفحات پخش برنامه به گونه‌ای طراحی می‌شود که در پایین، بالا و یا اطراف آن آیکون‌هایی وجود دارد که مخاطب با کلیک کردن آنها می‌تواند از امکانات خاص تلویزیون مجازی استفاده کند.


ب- تلویزیون محور

در این حالت، وسیله الکترونیکی مانند یک کامپیوتر ابتدایی به نام Set-Top-Box که توانایی اتصال به اینترنت را هم دارد به تلویزیون وصل می‌شود. صفحات پخش برنامه مانند حالت قبل دارای آیکون‌هایی جهت درگیر کردن هرچه بیشتر مخاطب با برنامه می‌باشد. بدین صورت هنگامی که در حال دیدن برنامه مورد علاقه خویش هستید،‌ می‌توانید با استفاده از ست تاپ باکس که خود شامل یک رایانه ابتدایی، صفحه کلید و برای اتصال به اینترنت است، پیام خویش را از طریق شبکه برای فرستنده برنامه ارسال کنید و فرستنده یعنی مؤسسه تلویزیونی پس از دریافت پیام شما، امکانی را که درخواست کرده‌اید در اختیار شما خواهد گذاشت.

هم اکنون تلویزیون اینترنتی در اکثر کشورهای توسعه یافته به بهره‌برداری رسیده است و یکی از دلایل پیشرفت آن، رقابت بین شبکه‌های مختلف بر سر جلب رضایت بیننده است. طبق تحقیقاتی که انجام شده، اروپایی‌ها بیشتر مایل به ارتقای سطح کیفی برنامه‌ها و بهره‌برداری از امکانات تبلیغی تلویزیون اینترنتی هستند و آمریکایی‌ها از سرویس سینمای مجازی و سرویس‌های خدمات اینترنتی این سرویس استقبال می‌کنند.

کاربرد‌های:IPTV

1- پخش دیجیتالی تلویزیون: سرویس‌های پخش دیجیتالی امروزی عموماً از طریق کابل یا ماهواره به مشترکان می‌رسند؛ اما ظهور نسخه‌های جدید و پرسرعت DSLبا توجه به گستردگی زیر ساخت آنIPTV را به رقیب جدی ارائه سرویس‌های تلویزیونی ماهواره و کابل تبدیل کرده است. از سوی دیگر،IPTV نسبت به تلویزیون‌های معمولی توانایی رساندن تعداد زیادتری از کانال‌های تلویزیونی به مشترک را دارد. علاوه بر این، به علت ماهیت "بسته ای" و تعاملی  بودن خط ارتباطی، بیننده قادر است که تصمیم بگیرد که "چه‌چیز" را "چه وقت" می‌خواهد ببیند.

2- ویدئو بر طبق تقاضا: این سرویس در واقع یک سرویس برای استفاده شخصی مشترکان است که در آن کاربر قادر به انتخاب و دانلود محتوای ویدئویی مورد علاقة خود است. این سرویس برای اپراتورها یک سرویس درآمدزاست و شامل این بخش‌ها است:

  • فیلم بر طبق تقاضا که کاربران از یک" بانک فیلم" فیلم مورد علاقه خود را انتخاب می‌کنند. برنامه‌ها و محتواهای ذخیره‌شده‌ای که لزومی به مشاهده بهنگام آنها نیست و کاربر می‌تواند آنها را دانلود و سپس مشاهده کند. مثل: اخبار، رویدادهای ورزشی، برنامه‌های آموزشی و...
  • سرویس‌های تلفنی گوناگون: تلفن معمولی، تلفن تصویری و ویدئو کنفرانس انواع سرویس‌های تلفنی هستند که می‌توانند توسطIPTV ارائه شوند.

3- دسترسی به اینترنت: امروزه اتصال به وب یک نیاز ضروری است که کاربردهای بسیار متنوعی دارد؛IPTV این نیاز را هم برآورده می‌کند.

4- آموزش از راه دور: با توجه به زیرساخت مناسب و گستردگی توزیعIPTV، برنامه‌های آموزش از راه دور الکترونیکی می‌تواند از طریق این سرویس به کاربران برسد.

    IPTV هم می تواند به صورت زنده و هم به صورت ویدیوهای ضبط شده یا همان VOD که عنوانی برای ویدیوهای درخواستی می باشد پخش گردد.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* پادکست

در گذر تاریخ از رادیو به عنوان یک رسانه صدا محور، به پادکست می رسیم. نخسیتن بار یک روزنامه‌ نگار انگلیسی زبان به نام "باب همرزلی"  واژه پادکست را بکار برد. در سال 2001  اولین ابزار نشر آوا به شکل پادکست فراهم شد ولی تا سال 2003 که به صورت جدی توسط مردم جهان استفاده نشده بود، مورد توجه قرار نگرفت.

در سال 2004 گسترش و محبوبیت این پدیده به حدی رسید  که حتی کاخ سفید هم تعدادی از سخنرانی ‌های جرج بوش را به صورت پادکست آماده کرده و بر روی سایت رئیس جمهور آمریکا قرار داد.

واژه پادکست از طرف لغت‌نامه آکسفورد به عنوان واژه سال2005 انتخاب شد. این لغت‌نامه پادکست را این‌طور معرفی کرده است: « برنامه‌‌ای رادیویی که دیجیتالی ضبط شده و برای دانلود و قرار دادن در دستگاه‌‌های شخصی پخش صدا در اینترنت گذاشته می‌‌شود.»

در لغت‌نامه اینترنتی ویکی‌پدیا هم در توضیح کلمه پادکست این طور آمده است: «پادکست یا پادپخش یکی از روش‌‌های انتشار پرونده بر روی اینترنت و نام عمومی نوعی برنامه‌ی آوایی است که توسط کاربران معمولا بر روی یک پخش‌‌کننده‌‌ی موسیقی دیجیتال و عموماً یک آی‌پاد به شکل یک فایل صوتی ساخته‌ شده، با استفاده از اینترنت بر روی رایانه‌‌های خانگی و یا پخش‌کننده‌های دیجیتال پیاده می‌ شود.»

تاریخچه پادکست:

تاریخچه پادکستینگ به ابداع این شیوه از سوی شرکت اپل بر می‌‌گردد. کلمه پادکستینگ از ترکیب دو واژه iPod و Broadcasting به‌وجود آمده ‌است. آی‌پاد نام پخش ‌کننده موسیقی شرکت اپل است و برودکستینگ به زبان انگلیسی به معنای انتشار است. در ابتدا لازم بود از مدیا پلیر آی‌پاد برای دریافت و پخش این فایل ‌ها استفاده شود، اما از آنجا که کل ماجرای پادکستینگ چیزی جز یک ایده ساده نیست و مبتنی بر فناوری‌های باز و عمومی مانند MP3 و RSS ‌است، دیری نپایید که این تکنیک در اینترنت عالم‌گیر شد. این روش با افزایش محبوبیت دستگاه پخش موسیقی دیجیتالی آی‌پاد به عنوان روشی آسان برای به اشتراک‌ گذاشتن محتویات صوتی از طریق اینترنت، بوجود آمد.

پیشرفت قابل ملاحظه در پادکست را می‌‌توان مرهون تولید کننده‌‌های ام‌پی‌تری‌ دانست (ویکی‌پدیا). این نوع نرم‌افزار ضبط و پخش صدا (mp3) را چند دانشجوی ایتالیائی اختراع کردند. در عین  سبک بودن، حجم زیادی از حافظه کامپیوتر را نمی‌گیرد و به راحتی می‌شود ذخیره‌اش کرد.

تاریخچه پادکست در ایران:

مقایسه بین تاریخچه ابداع و گسترش رادیو و نحوه ورود آن به ایران با تاریخچه پادکست قابل تامل است. با گذر زمان و رشد سرعت انتقال تکنولوژی در روند جهانی شدن، توسعه فناوری‌های رسانه‌ای هم تغییراتی سریع‌تر یافته است.

اینترنت نسبت به رسانه‌های دیگر، مدت زمان کمتری برای ورود و رشد در ایران طی کرد و حتی اگر از لحاظ شاخص‌‌هایی چون سرعت، دستگاه کامپیوتر و .. با کشور‌ های پیشرفته تفاوتی فاحش داشته باشد به لحاظ محتوایی و سرعت استفاده از کارایی‌های این وسیله به خصوص در سطح شخصی و فردی، حضوری چشم‌گیری دارد. وبلاگ‌نویسی و پادکست که بیشتر جنبه شخصی دارند نمونه‌ای بر این گفته‌اند.

وبلاگ‌نویسی میل به گفت‌وگو دارد و این ویژگی نهفته فرهنگ ایرانی (یعنی گفت‌وگویی بودن)در ادب فارسی مستتر و در فرهنگ مذهبی و عارفانه نیز مشهود است. رسانه‌های الکترونیک (رادیو و تلویزیون) و رسانه‌های مکتوب(روزنامه، مجله و...)، حاوی و حامل فرهنگ منولوگ هستند، اما وبلاگ بیشتر به سمت گفتگویی شدن تمایل پیدا می‌کند. حال پادکست خود ِ گفت‌وگو است. از ساده ترین و ابتدایی ‌ترین ابزار برقراری ارتباط یعنی «صدا» بهره می‌برد. این عوامل سبب شد تا روند رشد وبلاگ نویسی و پادکست در ایران با سرعت بیشتری صورت گیرد.

تفاوت پادکست با رادیو:

پادکست آغازی‌ست برای تولید شخصی برنامه‌‌ای صوتی(رادیویی) و هنگامی که این تولید بر صفحه اینترنت در دسترس قرار می‌گیرد و همه می‌توانند «مخاطب» آن شوند. پادکست به یک رسانه تبدیل می ‌شود. وسیله و ابزاری برای تولید محتوای صوتی که به صورت فردی و آماتور رشد می‌کند. این در حالیست که برای تولید یک برنامه رادیویی پیچ و خم‌های بسیار از تولید تا رسیدن پیام از طریق امواج به گوش شنونده وجود دارد.

 

پادکست با توجه به ویژگی‌‌هایی که در ادامه عنوان خواهد شد، ضمن تاکید بر «مخاطب فعال» که خود می‌تواند تولید کننده نیز باشد، شنونده صدا را از مخاطب خطابی به مراجعه‌‌ای تبدیل کرده‌ است:

1- پادکستینگ بر خلاف سایر روش‌های ارائه محتوای صوتی که به روش Push Technology کار  می‌‌کنند، بر اساس روش Pull Technology است. یعنی، در این روش، مصرف کننده بر اساس تقاضای مشخص خود، به محتوای وب دسترسی دارد و مانند رادیو، مطالب به او تحویل داده نمی‌شود بلکه او آنها را بر اساس نیاز خود تحویل می‌‌گیرد. (تاکید بر قدرت انتخاب، کنترل مخزن اطلاعات)

2- در این روش، مصرف کننده محتوای موردنظر را توسط دستگاه‌های پخش غیر از کامپیوتر نیز استفاده می‌‌کند و در زمان استفاده، لزوماً نیازی به دسترسی به کامپیوتر نیست. معمولاً دستگاه‌هایی که می‌توان پادپخش‌ها را روی آن‌ها شنید، همان دستگاه‌های پخش موسیقی دیجیتال هستند که عموماً بسیار کوچک و قابل حمل‌اند. در نتیجه کاربر در هر زمان و مکانی قادر به استفاده از محتوای صوتی خواهد بود محتوا پس از دریافت از اینترنت، بدون نیاز به ارتباط با اینترنت، قابل استفاده خواهد بود در حالی که در سایر روش‌ها هم چون رادیو اینترنتی نیاز به حفظ ارتباط اینترنتی  (online ) برای استفاده از محتوا وجود دارد.

3- امکان شنیدن هر بخش از محتوا، جلو و عقب بردن آن، شنیدن محدودهٔ خاص از محتوا و سایر کنترل‌ها از طرف کاربر ممکن است. کاربر به هر تعداد بار که بخواهد می‌تواند محتوا را گوش دهد در حالی که در رادیو اینترنتی، چنین امکانی به خودی خود وجود ندارد به عبارتی پادکست ماندگار است اما رادیو نه، واژه صدای ماندگار از آن پادکست است که قابلیت ذخیره و مراجعه دوباره و چندین باره دارد.( کنترل وقت و موضوع اطلاعات)

ویژگیهای وبلاگ و پادکست:

  • وقتی وبلاگ‌نویسی پا به دنیای رسانه به معنای ابزار و واسطه‌ای برای انتقال «معنا و پیام» گذاشت، خیلی از ما آدم‌ها اهل نوشتن نبودیم اما کم کم یاد گرفتیم که فرهنگ شفاهی خود را جایی مکتوب کنیم. در مورد پادکست هم خیلی از ما عادت به شنیدن یکدیگر نداریم و باید یاد بگیریم همدیگر را بشنویم و درک کنیم. البته از این نکته نیز نباید غافل شد که پادکست امکان استفاده نابینایان از بستر اینترنت را فراهم کرده است.
  • نکته مهم در پادکست و وبلاگ این است که با اینکه هر دو مخاطب بالقوه جهانی دارند اما تولید آن فردی و شخصی است. محتوای پادکست‌ها نیز جنبه شخصی‌تر دارند که افراد محدودی را جذب خود می‌کنند اگر رادیو یک رسانه جمعی باشد پادکست یک رسانه گروهی است.

نکته: تصور از پادکست نباید وبلاگ گفتاری باشد و تنها به گفتن دست نوشته‌ها اکتفا کنیم. آنچه که می‌تواند به جذابیت بیشتر پادکست منجر شود توجه به اصول و قلق‌های برنامه‌سازی رادیویی است. ساخت یک برنامه پادکست آشنایی هر چند اندک با فنون برنامه‌سازی رادیویی و استفاده از صدا، موسیقی و سکوت را نیازمند است. اگر سازنده این مهارت‌ها را نداشته باشد هرچند پیام دارای محتوایی مناسب باشد نمی‌تواند به موفقیت و جذب مخاطب دست یابد چرا که حرف اصلی در جذب مخاطب را «صدا» می‌زند

پیوند ها